Świątynne miasto Kanchipuram

Świątynia Kailasanatha

Kanchipuram jest miastem świątynnym, oddalonym zaledwie 70 km od Mahabalipuram. Odległości w Indiach są jednak bardzo względne. Wydawałoby się że nie jest to daleko i można pokonać tą drogę samochodem do godziny czasu. Nic bardziej mylnego. Trzeba zarezerwować od 3 do 4 godzin. Rozpaczliwy stan dróg w połączeniu z silnymi opadami kończącej się pory deszczowej powoduje katastrofalny efekt przypominający stan klęski żywiołowej. Jednak tam po prostu tak jest. Jest to jedna z pierwszych lekcji mających na celu zmianę spojrzenia na otaczającą rzeczywistość.   

Kanchipuram słynie z dużej ilości świątyń, w tym dwóch szczególnie ważnych i znanych w całych Indiach. Jedna z nich to Świątynia Kailasanatha - najstarsza i najlepiej zachowana. Nazwę świątyni można tłumaczyć jako "Władca Kosmicznej Góry". Została zbudowana przy urzyciu piaskowca w VIII wieku przez Rajasimha (Narasimhavarman II) i jego syna Mahendra z dynastii Pallawów.

Świątynia składa się z 58 małych kapliczek znajdujących się wokół głównego sanktuarium. Na zachowanych płaskorzeźbach można zobaczyć boga Śiwe w 64 różnych pozycjach jako Nataradźa – mistrz tańca, ale także jako jogin i asceta, jako dobroczyńca, głowa rodziny oraz jako niszczyciel. Pozostałości oryginalnych fresków dopełnia wyjątkową wartość obiektu.

 

Mityczne lwy strzegą każdej z kaplic

Charakterystyczne dla Śiwy są włosy spięte w kok na jego głowie. Tutaj wyjątkowo rozpuszczone.

Odnowiona płaskorzeźba boga Śiwy z widocznym mistycznym trzecim okiem

Śiwa to bóg o trzech oczach. Oko "trzecie" jest okiem mistycznym, położonym na środku czoła i i jest zamknięte. Zwane jest okiem poznania. Osiągnięcie odpowiedniego poziomu rozwoju powoduje jego otwarcie co oznacza dotarcie do "stanu Śiwy. W Indiach nadal żywa jest opowieść jako to Śiwa spopielił trzecim okiem boga Kamadewę, którego później jednak przywrócił go do życia.

Świątynia Kailasanatha z widoczną wimaną w miejscu sanktuarium

Nad świątynią czuwa byk Nandin - wierzchowiec Śiwy

Najwcześniejsze wzmianki o Kanchipuram znajdują się w jednej z części Mahabharaty, gdzie mowa jest o "Nagareshu Kanchi" co należy tłumaczyć jako "najlepsze wśród miast".

Hindusi uważają Kanchipuram za jedno z siedmiu najświętszych miast w Indiach. Ziemia jest tutaj święta i posiada "pole czynnej mocy", które umożliwia osiągnięcie stanu wyzwolenia - mokszy tj. ostateczne wyjście poza krąg samsary i tym samym zaprzestanie przyjmowania kolejnych wcieleń po śmierci (reinkarnacji). Można to także określić jako eliminacja złudzeń, iluzji i błędów. Następujący tym samym całkowity rozpad identyfikacji z własnym ego może być rozumiane jako stan jedności z Bogiem.

Drugą bardzo ważną i zarazem największą świątynią jest Świątynia Ekambareswarar z widocznymi już z daleka pięknie zdobionymi gopurami - wieżowymi bramami świątynnymi. Gopury są charakterystyczne przede wszystkim dla południowych Indii (stany Tamil Nadu, Kerala, Karnataka i Andhra Pradesh). Gopury z racji swojej wielkości, często są mylone z właściwym sanktuarium zwieńczonym piramidą o architektonicznej nazwie - wimana. Gopury budowano w murach otaczających świątynię z czterech stron świata. Mniejsze świątynie mogą nie posiadać ich wcale, lub tylko jedną. Większe świątynie w zależności od ilości murów, po cztery w każdym murze.

Gopura świątyni Ekambareswarar

Małpy w Indiach są czczone i dokarmiane przez wyznawców boga Hanumana

Świątynia Ekambareswarar, poświęcona bogu Śiwie, została wzniesiona w 1509 roku przez cesarza Vijayanagara Krishnadeva Raya. Strzeliste gopury tej świątyni są jedne z najwyższych w Indiach. Mając wysokość 59 m, są doskonale widoczne z każdego miejsca w mieście i pełnią także funkcję punktów orientacyjnych. Świątynia zajmuje powierzchnię ponad 93000 m2.

We wnętrzu świątyni znajduje się długi "korytarz z tysiąca filarów" otaczający ścisłe sanktuarium z licznymi kapliczkami i ołtarzami. Wzdłuż ścian ustawiono 1008 śiwalingamów, które do dzisiaj otoczone są czcią i szacunkiem. 

W świątyni panuje półmrok, potęgując niesamowite uczucie wibrującej energii wypełniającej przestrzeń. Połączone głosy kapłanów intonujących mantry dodatkowo dopełnia to wrażenie. 

Poza sanktuarium Świątyni Ekambareswarar, gdzie nie mają prawa wstępu osoby niewierzące, najważniejszym miejscem jest "Sthala-virutcham", drzewo mango liczące sobie 3500 lat . Stare drzewo jest wyjątkowe jeszcze z innego powodu. Daje cztery różne rodzaje owoców.

* * *

Świątynia jest jedną z pięciu świątyń Śiwy zwanych "Pancha Bhoota Stalams", które stanowią przejaw pięciu głównych elementów przyrody; ziemi, wody, powietrza, przestrzeni i ognia. Świątynia Ekambareswarar reprezentuje ziemię.

Napotkana tamilska rodzina przed Świątynią Ekambareswarar

Po małym spacerze przez miasto, ostatecznie opuszczamy Kanchipuram udając się w dalszą drogę. Przed nami wielogodzinna podróż do kolejnego niezwykłego miejsca, w którym czas i przestrzeń mierzy się całkiem inną miarą...