Świątynia Śiwy w Chidambaram

W drodze przez Indie trafiamy do miasta Chidambaram słynącego z niezwykłej świątyni poświęconej bogu Śiwie, czczonemu tutaj jako Pan Tańca. Świątynia posiada wyjątkowo piękne, zdobione bramy świątynne i od początku swego powstania należny wyłącznie do do jednej z kast bramińskich. Jest to także centrum pielgrzymek z uwagi na zainstalowany tutaj wyjątkowy lingam - akaśalingam.

Świątynia w Chidambaram jest jedną z najważniejszych i najsłynniejszych świątyń śiwaickich poświęconych Śiwie w formie "Boskiego Tancerza" - Nataradży. W języku tamilskim odpowiednikiem Nataradży jest Kuttan.

Nataradża to chyba najbardziej znane przedstawienie Śiwy jako "Boskiego Tancerza", podczas swojego tańca. Taniec symbolizuje nieustannie dokonywane przez niego niszczenie i tworzenie wszechświata. Śiwa przedstawiony jest z lewą nogę uniesioną, skierowaną na prawo i ugiętą w kolanie. Prawą stopą stoi na zabitym demonie Apasmara co symbolizuje zwycięstwo Boga nad niewiedzą. Według hinduizmu każda z czterech rąk Śiwy ma swoje ukryte znaczenie. 

W pierwszej trzyma damaru - bębenek w kształcie dwóch stożków, co jest symbolem stworzenia, a także jedności dwóch przeciwstawnych pierwiastków: wody i ognia, pierwiastka męskiego i żeńskiego.

Druga dłoń jest uniesiona co oznacza opiekę i ochronę, którą otacza on świat.

W trzeciej ręce Śiwy płonie ogień, świadczący o tym, że gdy odpowiedni termin nadejdzie świat zostanie zniszczony.

Czwarta ręka Śiwy wskazuje na jego uniesioną stopę, która jest symbolem zbawienia i wyzwolenia. 

Całą postać Nataradży otacza krąg płomieni, oznaczający, że prawdziwa boska natura rzeczywistości jest ukryta przed człowiekiem.

Śiwaizm jest monoteistycznym odłamem hinduizmu uznającego Śiwę za jedynego Boga. Śiwaici uważają, że Bóg jednocześnie znajduje się w całym wszechświecie i wszystkich jego stworzeniach (immanencja), a także poza nim (transcendencja). Podobnie jak w przypadku innych religii hinduistycznych, Śiwaici uznają istnienie wielu innych pomniejszych bogów, ale są oni zwykle widziani jako manifestacje Śiwy.

Główne wejście do świątyni z postacią tańczącego Śiwy - Nataradża.  

Po wejściu do wnętrza świątyni nie wolno robić zdjęć. Jest to bardzo pilnie przestrzegane przez wynajętą tutaj specjalną ochronę. Kasta braminów Dikshitar (lub Thillai Vazh Anthaanar), którzy są właścicielami tej świątyni rozporządza nią w sposób bardzo kontrowersyjny co widać po podejściu kapłanów oraz... zamontowanej w świątyni klimatyzacji. Nie bacząc na wyjątkową wartość obiektu powykuwano otwory do zamontowania rur i kanałów, które niczym nie osłonięte szpecą wygląd tej wyjątkowej świątyni.

Cały kompleks świątynny to ok. 160.000 m 2, który znajduje się w samym centrum Chidambaram. Na tym terenie znajdują się także sanktuaria takich bóstw jak Shivakami Amman, Ganeśa, Murugan (Karttikeja - dewa śmierci i wojny) i Wisznu w postaci Govindaraja Perumal.

W światyni zainstalowany jest akaśalingam co czyni tą świątynię wyjątkową w hinduiźmie. Akaśa znaczy podstawę i esencję budowy wszystkich rzeczy w świecie materialnym. Jest najmniejszym materialnym elementem stworzonym z materii świata astralnego. Akaśa jest jednym z podstawowych żywiołów planu astralnego. 

Słowo "akaśa" pochodzi z sanskrytu i oznacza eter rozpatrywany w dwóch znaczeniach: w sensie mitologicznym i jako dodatkowy żywioł do grupy czterech podstawowych.

Przedstawienie akaśalingamu w jednej ze scen mitologicznych zdobiących sufit wejścia do świątyni.

W mitologii hinduskiej występują wężokształtne bóstwa zwane Naga. Nagowie mieszkają w w podziemnym mieście Bhogawati, gdzie strzegą tajemnic ukrytych w ziemii. Istoty te mogą przyjmować formę zupełnie ludzką. Według przekazów wiele starożytnych dynastii wywodziło swoje pochodzenie od związku herosa i Nagini. W starożytnych tekstach Nagami nazywano również mało znane plemiona, którym przypisywano nadnaturalne właściwości. Obecnie w w górach Asamu żyją prymitywne plemiona, określane mianem "Naga".

W kulcie hinduistycznym węże symbolizują nieśmiertelność, moc regeneracji i reinkarnacji. Modlitwy do nich kierują szczególnie kobiety pragnące płodności i potomstwa.Jednym z bardziej znanych Nagów jest Balarama - starszy brat Kryszny jako ósmy awatar Wisznu.

Sivakami Amman i Nataradża

Postacie zainstalowane na dachu świątyni to małżonka Boga Śiwy Sivakami Amman, w formie Bogini Matki i żeńskiej energii oraz Śiwa jako "Boski Tancerz" - Nataradża.

Ceremonialne krowy mają swoje specjalne miejsce na terenie świątyni.

Samo Chidambaram to nieduże, dość typowe indyjskie miasto liczące ok 60 tysięcy mieszkańców. Słynie i utrzymuje się w zasadzie tylko dzięki świątyni oraz licznych pielgrzymek. A że poza świątynią nie ma tu niczego ciekawego do zobaczenia, po małej przerwie na obiad w jednej z miejscowych restauracji ruszamy dalej w drogę...