Kolejne miejsce postoju i mała ciekawostka. Korzystając z okazji mamy możliwość wejść na teren plantacji kauczukowca - niezwykłej rośliny, z której powstaje substancja o ogromnym znaczeniu w praktycznie każdej dziedzinie życia. Brzmi intrygująco. A zatem sami zobaczmy jak wygląda ta skromna roślina...
Kauczukowiec to wiecznie zielone drzewa pochodzące z Ameryki Południowej i Środkowej. Największe znaczenie w rolnictwie i przemyśle ma popularny kauczukowiec brazylijski (Hevea brasiliensis). Drzewa osiągają wysokość 15-25m i mogą rosnąć jedynie w ciepłym i wilgotnym klimacie. Nie są odporne na wiatr i mróz. Kauczukowce uprawia się na tego typu plantacjach w celu pozyskiwania naturalnego soku - mleczka, czyli lateksu, który potem jest przerabiany na kauczuk naturalny.
Kauczuk był wykorzystywany już w starożytności na terenach Ameryki Centralnej, na długo przed odkryciem tych ziem przez europejskich żeglarzy. Stosowaną obecnie nazwę nadali sami rdzenni mieszkańcy i tak pozostało do dzisiaj. Z czasem ludzie ze starego kontynentu przejęli nie tylko technikę pozyskiwania kauczuku ale także rozprzestrzenili uprawy na inne obszary. Od roku 1876 zaczęto tworzyć pierwsze plantacje specjalnie selekcjonowanych drzew.
Aby uzyskać lateks, z którego potem powstanie kauczuk, należy wczesnym rankiem wykonać specjalne nacięcia na drzewach w kształcie litery V. Poniżej nacięć umieszcza się naczynie, do którego spływa sok mleczny. Wydzielanie tego białego mleczka to mechanizm obronny kauczukowca – ma to ochronić uszkodzone drzewo przed szkodnikami i pasożytami wpływając na smak roślin i chroniąc uszkodzone komórki. Pozyskany w ten sposób lateks zbierany jest po 5-8 godzinach od nacinania drzew. Zebrany płyn jest oczyszczany i przewożony do zakładów przemysłowych wytwarzających przedmioty z kauczuku lub już na plantacji suszony i formowany standardowo w bryły o masie 33 kg wykorzystywane w przemyśle.
Średnio na jednym hektarze uprawia się od 350 do 500 drzew. Z każdego drzewa można uzyskać około 5kg suchego surowca, co odpowiada rocznej wydajności upraw na poziomie 2000 kg/ha. Drzewa w "wieku produkcyjnym" mają od 5 do 25 lat. Później wykorzystywane są w przemyśle papierniczym czy meblarskim albo np. do produkcji palet. Stare kauczukowce wykorzystuje się także jako opał ze względu na swoją wysoką kaloryczność.
Obecnie szacuje się, że 50 tysięcy różnego typu produktów jest wytwarzanych w oparciu o kauczuk naturalny w wielu różnych dziedzinach przemysłu. Najwięcej, bo około 70% przeznaczane jest na potrzeby przemysłu motoryzacyjnego (w szerokim tego słowa znaczeniu). Wykorzystuje się go także w branży obuwniczej, przy produkcji kabli i izolacji a także do produkcji bardzo wielu urządzeń i przedmiotów codziennego użytku.
Produkuje się także kauczuk syntetyczny, choć co ciekawe popyt na niego maleje w związku z cenami ropy. Zatem zapotrzebowanie na naturalny kauczuk z każdym rokiem jest coraz większe. Poza tym naturalny kauczuk jest bardziej elastyczny i trwały od syntetycznego. Natura nadal pozostaje niedościgniona...
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz